جشنواره های تئاتراستانی، برند فرهنگی هستند

کرونا بیشتر از آن که به عنوان یک بیماری همه گیر مطرح شود باید به عنوان یک پارامتر اساسی در تغیرات اجتماعی دیده شود؛ به طوری که می توان گفت، احتمال بازگشت بسیاری از قواعد اجتماعی پیش از شیوع کرونا تقریباً صفر است که بسیاری از آن را در رفتار و نگرش حسرت گونه گونه خودمان می بینیم. دکتر یاحقی به‌جای واژه نوستالژی از ترکیب « دریغ‌یاد» استفاد کرد. دریغ و حسرتی بابت از دست دادن گذشته‌ای که از بار عاطفی عمیق و پرباری برخودار است و هنوز هم با رجوع به آن می‌توان از این منبع عاطفی سیراب شد. ما در این دو سال چه چیز را از دست داده ایم که این گونه پر از حسرت رفتار می کنیم؟ و با وجود روشن شدن چراغ تئاتر اما همچنان با حسرت به آن نگاه می کنیم.

این روزها وقتی از اجرای تئاتر و جشنواره حرف می زنیم بیشتر از آن گه بار عاطفی نوستالژی به کمک مان بیاید چونان که پای مرد در گِل فرو شود ما در حسرت فرو می رویم و این جاست که زمان ایجاد توسعه را از دست می دهیم و این از کرونا خطرناک تر است.

زمانی که ندانیم ترکیب کرونا و توسعه چه موجودی خواهد شد ؛ فردا روز ممکن است حسرت بخوریم که این روزها باید فلان کار را می کردیم تا به مشکل بر نخوریم. به طوری که الان نمی دانیم  شرایط تئاتر در پسا کرونا چه شکلی پیش خواهد رفت . شاید لازم باشد شبیه به بازی های کامپیوتری از این مرحله، ابزاری را برداریم تا در مرحله بعد آن وسیله و ابزار به کارمان بیاید.

فراموش نکنیم که باید سه آیتم رفاه، رضایت و معنا که بُن مایه توسعه پایدار هستند را چنان کم هزینه کنیم که بر بار عاطفی و  لذت شهروندی بیفزاید و هدف برپایی جشنواره ها نشان دادن همین بار عاطفی است که به برند سازی فرهنگی ختم می شود. برند فرهنگی به حس مشترکی گفته می‌شود که قرار است به همه دست بدهد تا همه از یک قاعده مشترک و قلبی پیروی کنند. نهادهای شهر می‌کوشند افراد را وادار کنند که از نظم شهری ایجادشده لذت ببرند این لذت بردن همان برند سازی فرهنگی است. برند سازی فرهنگی می کوشد در سایه زیست اجتماعی به افراد جامعه بیاموزاند که درباره پدیده‌های اطرافش نه با قلب، که با مغز واکنش نشان دهد و نکته جالب این که منابع عاطفی با برند سازی به خدمت گرفته می شود

توشیودوکو (1960) رئیس فدراسیون ملی صنایع ژاپن می‌گوید: «ما نه هیچ منبع طبیعی داریم و نه هیچ قدرت نظامی، ما فقط یک منبع در اختیارداریم، ظرفیت ابداع مغزهایمان، این همان منبع پایان‌ناپذیر است، باید آن را بسط داد، تربیت کرد، تمرین داد و مجهز ساخت این قدرت ذهن، خواه‌ناخواه در آینده نزدیک به‌صورت گرانبهاترین ثروت مشترک بشریت در خواهد آمد»

ثروت ما در برند سازی همین بار عاطفی است که باید از تنه نوستالژی کنده شود و به نشانه تبدیل شود طوری که می دانیم تئاتر با نشانه ها زنده است و زبان مشترکی است برای ارتباط بهتر و عمیق تر؛حال سوال اینجاست چه قدر در بازآموزی این نشانه ها در قالب جشنواره های تئاتر استانی موفق بوده ایم؟

جشنواره های تئاتر باید نوعی مشارکت اجتماعی را رقم می زدند تا هنرمندان و تماشاگران بار عاطفی و الکترونی ایجاد شده مشترک بین خودشان را به حافظه تاریخی تبدیل کنند که این اتفاق  با دانستن از چگونگی ایجاد توسعه پایدار شکل می گیرد

کرونا روی مشارکت اجتماعی ما تأثیر منفی گذاشت و در سال های قبل نیاموختیم که مشارکت اجتماعی با فاصله اجتماعی از بین نمی رود. اما خزیدن ما در لاک تنهایی در این دوسال برآیند و حاصل این نیاموختن بود

مونتگومری نیز از سه ترکیب اختلاط کاربری، محیط کالبدی مناسب، و معنای فرهنگی استفاده می کند به این معنا که باید یک مکان شهری باید از معنا و هویتی ویژه برخودار باشد تا بخشی از زندگی و خاطرات شـهروندانش در آن شکل گیرد.و رشد پیدا کند چیزی که گئورگ زیمل  در کتاب «کلانشهر و حیات ذهنی» از تأثیرات پنهان و عمیقی یاد می‌کند که شهر بر حیات ذهنی و روانی افراد می‌گذارد. پیامد این امر از نظر زیمل «بی‌تفاوتی»، «دلزدگی» و «تحریک‌ناپذیری» تدریجی است که لازم است معکوس آن در برند سازی فرهنگی اتفاق بیفتد.. اتفاقی که با ایجاد تئاتر شهر مراکز استان ها می تواند این برند سازی را سرعت ببخشد و ایجاد فستیوال ها و جشنواره ها در راستای همین ماجراست که نیازمند مشارکت بیشتر شهرداری ها در توسعه جشنواره های تئاتر را می طلبد اتفاقی که در جشنواره تئاتر خیابانی مریوان به خوبی شاهد آن هستیم

جشنواره ها باید در این سی و اندی سال به برند فرهنگی تبدیل می شدند تا مطلوبیت اجتماعی ایجاد می کردند مطلوبیت، میزان رضایت مندی افراد در مصرف کالای خریداری شده است. باید توجه کرد که تقاضای مصرف کنندگان تحت تاثیر اصلی به نام مطلوبیت نهایی  است. طبق اصل مطلوبیت هر مصرف کننده ای سعی میکند از کالایی استفاده کند که از هزینه ی کمتر برخوردار باشد.