در حال بارگذاری ...
یاداشتی در خصوص تغییر رویکرد حمایتی از گروه های نمایشی

استراتژی انکوباتور یا تئاتر خصوصی

ایران تئاتر همدان- روح الله صالحی، یکی از مهم ترین مکانیسم های حمایتی، با هدف رشد نهاد ها و گروه های هنری نوپا مورد استفاده قرار می گیرد انکوباتورهاست؛ انکوباتورها در واقع، با ایفای نقش حامی مالی و کنترلگر، به پرورش نهاد های کوچک در جهت ارتقاء سطح درآمد زایی پویا وارد میدان می شوند. هنگامی که نهاد های فرهنگی به نقشی ثابت در سبد خانوار می رسند؛ انکوباتورها عملا کارشان به پایان می رسد و گروه های هنری از آن به بعد می توانند به صورت مستقل استراتژی خود را اجرا کنند.

پیش از سوم اسفند سال 98 کمتر کسی فکرش را می کرد که تا این سطح، تئاتر آسیب ببیند و هنرمندانش به صورت قطره چکانی مورد حمایت اندک قرار بگیرند. تنها روزنه ای  که می توانست زمان طولانی تعطیلی سالن های تئاتر را اندکی تسکین بدهد پرداخت بیمه بیکاری بود که اتفاق نیفتاد.

این حجم از آسیب در کمتر شغل دیگری دیده شد و ربطی به عنوان تئاتر خصوصی و دولتی نداشت؛ همه از دم آسیب دیدند و این سوال پیش آمد که نوع حمایت دولت از تئاتر باید به چه شکلی اتفاق بیفتد که در چنین مواقعی گروه ها و صنف های تئاتر بتوانند به تنهایی از پس چالش ها و آسیب ها برآیند؟

یکی از مهم ترین مکانیسم های حمایتی، با هدف رشد نهاد ها و گروه های هنری نوپا مورد استفاده قرار می گیرد انکوباتورهاست؛ انکوباتورها در واقع، با ایفای نقش حامی مالی و کنترلگر،  به پرورش نهاد های کوچک در جهت ارتقاء سطح درآمد زایی پویا وارد میدان می شوند. هنگامی که نهاد های فرهنگی به نقشی ثابت در سبد خانوار می رسند؛ انکوباتورها عملا کارشان به پایان می رسد و گروه های هنری از آن به بعد می توانند به صورت مستقل استراتژی خود را اجرا کنند.

زیست شناسان ، برای این که بتوانند فضای مناسبی برای رشد تخم حیوانات یا نوزاد آن ها را در لابراتوارها ایجاد کنند؛ از دستگاه انکوباتور استفاده می‌کنند. این دستگاه، تقریباً فضایی شبیه فضای طبیعی را (از لحاظ نور، رطوبت و دما) ایجاد می‌کند تا فرایند رشد بدون مشکل ادامه پیدا کند. سازمان های حمایت گر نیز همین نقش را برای نهاد ها و گروه های هنری نوپا ایفا می کنند تا فرآیند دست و پنجه نرم کردن با چالش های جذب مشتری و تماشاگر، کمترین آسیب را  متوجه نهاد نوپا کند.

از ترکیب گروه های نوپا استفاده کردم برای اینکه یادآوری بشود با دادن یک مجوز رسمی، خصوصی شدن تئاتر اتفاق نمی افتد؛  بلکه سرآغاز یک حمایت با شیب ملایم به سمت مستقل بودن در تأمین هزینه و شناخت ابزار مختلف درآمد زایی و ورود به سبد کالای فرهنگی است.

اما در کشور ما، به خاطر حضور پر رنگ دولت در همه بخش ها، خودش به تنهایی نقش انکوباتوری را برای مدت زمان زیادی ایفا می کند و حتی بعد چند دهه می بینیم که گروه های صاحب نام هم برای کوچکترین چالش، نیازمند حمایت دولت ها هستند. دولت می خواهد همه عناصر توسعه فرهنگی، تحت کنترل خودش باشد و از سوی دیگر گروه ها، همیشه چشم به همین حمایت ها دوخته اند و حتی فعالیت های خود را متناسب با همین حمایت های اندک تنظیم می کنند. سوال این جاست این همه کنترل ، تا چه میزان با تعاریف توسعه پایدار مبتنی با مفاهیم نوین هم خوانی دارد؟

در رویکرد تحول، فرض بر آن است که اقدامات امروز ما، آینده را خواهد ساخت؛ پس آینده را می توان توصیف کرد و و همین توصیف دست ما را برای طراحی استراتژی باز نگه می دارد. این فقط زمانی اتفاق می افتد که بدانیم استراتژی توسعه ایی ما سربار است یا پایدار؟  نقش ما در بازار های پویا و متغیر چه قدر قابل پیش بینی است؟ ؟ چه پلانی برای اصلاح نیاز داریم؟پاسخ ما را به سمت طراحی سیستم باز رهنمون می کند.

مکانیسم انکورباتوری باید تمام آیتم های پیرامون گروه های نمایشی نو پا را زیر پوشش خود نگه دارد تا مراحل استقرار و جذب تماشاگر ثابت و دائمی را با حداقل فشار خارجی و مالی سپری کند. اما در این جا کمتر گروه نمایشی را می توان دید که بدون حمایت بالا دستی بتواند از پس هزینه های جاری خود برآید.  صد البته، در همه جای دنیا این حمایت ها وجود دارد؛ اما نه از همه گروه ها،بلکه  نوع  فعالیت گروه مقدار این حمایت ها را تعیین می کند. از آن جایی که گروه های آماتوری و تجربه گرا چندان به گیشه چشم ندارند پس حمایت دولت به بقایشان کمک شایانی می کند. مساله مهم بر شکل و روش پرداخت یارانه حمایتی از همه گروه های نمایشی سراسر کشور برمی گردد که بدون در نظر گرفتن سطح فنی و عملکردی شان صرفا بر اساس اجرا به همه تعلق می گیرد و همین به مکانیسم انکورباتوری دامن می زند.

 برای برون رفت از شرایط انکوباتوری چه باید کرد؟ مدیریت تحول نقش پر رنگی در این بخش ایفا می کند. مدیریت تحول می بایست به عنوان حلقه اتصال بین یارانه های حمایتی و گروه های مستقل نمایشی ورود کند و این حمایت ها را به جریان سود آوری وصل کند. مدیریت تحول می بایست  از طریق  تأمین مالی مزانین Mezzanine  که در  واقع نوعی تأمین مالی مختلـط مرکب از بدهی و سهام است نقش پر رنگی را ایفا کند.

در مزانین اگـر همه چیز به درسـتی پیـش برود، وام دهنده اصل پول و سـود خـود را دریافت می کند و گروه های فعال و دارای استراتژی درآمد محور بدون نیاز به انکورباتور می توانند به چشم انداز های استقلال مالی چشم بدوزند به شرطی که در تعاریف گروه های فعال تئاتر بازنگری کنیم و شکل پرداخت یارانه های حمایتی از فراگیر بر اساس عملکرد و برنامه اجرایی پرداخت شود.




مطالب مرتبط

درخشش «نگار» در جشنواره ملی میراث فرهنگی

درخشش «نگار» در جشنواره ملی میراث فرهنگی

به گزارش خبرنگار ایران تئاتر در همدان، گروه نمایش «نگار» از شهرستان ملایر در دومین جشنواره ملی میراث فرهنگی در بخش تئاتر عمارت حضور یافت. در این جشنواره دیپلم افتخار و جایزه نقدی به نمایش  «نگار» ...

|

نظرات کاربران