در حال بارگذاری ...
توجه به بازسازی تالارهای نمایشی کشور در روزهای کرونایی

پنجره شکسته تئاتر

تئاتر همدان_ روح الله صالحی؛ نظریه پنجره شکسته می گوید ساختمان خالی را در نظر بگیرید اولین چیزی که به چشم می آید شیشه های شکسته است. چرا که خالی بودن این شیطنت را برمی انگیزاند که سنگی به سمت آن خانه پرتات شود. از این جا به بعدش را بسیار دیده ایم ساختمان بی سر و صدا متروکه می شود و ابزاری برای ترساندن کم سن و سال ها، و بازسازی دوباره این ساختمان ها هزینه ای معادل یک ساختمان دیگر به صاحب خانه تحمیل می کند

سال ها بعد تاریخ را می شود به قبل و بعد از کرونا تقسیم کرد. چیزی مثل طوفان نوح که آمد همه ی چیز تاریخ را با خودش شست و برد. حالا انگار کرونا تیغ دو دم به دست و مست افتاده به جان تاریخ و دارد تکه هایش را می کند و دور می اندازد و هربار شیون کنان سوی جگر هزار پاره می دویم.

هیچ کس در سوم اسفند پارسال فکرش را نمی کرد که تعطیلی فعالیت های فرهنگی و هنری آن قدر بیخ پیدا کند که به تعطیلی جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان بینجامد.البته ناگفته پیداست که اساس و بنیان تئاتر به تماشاگر است و قطعا بدون امنیت سلامتی تماشاگر، اجرای تئاتر بیهوده و ره به ترکستان است.

«تئاتر یک ضرورت است ،چیزی شبیه به نان» این جمله پیتر شومان در روز جهانی تئاتر پر کاربردترین  پیام تبریک به حساب می آید اما آیا واقعا تئاتر ضرورت است؟ پاسخ اما آن قدر تلخی دارد که نمی شود به آن پرداخت. پیش تر بیش از هزار نمایش در ماه اجرا می شد و می نالیدیم که تئاتر مرده است و امروز انگشت شمار به صحنه می روند و خوشحالیم که تئاتر زنده است.

خالی ماندن سالن های نمایش نه خوشایند اهالی تئاتر است که از نان و جان افتاده اند و نه خوشایند تماشاگران، باید با برنامه ریزی کاری کرد سالن ها از خالی ماندن فاصله بگیرند که براساس نظریه «پنجره ی شکسته» با آن رفتار خواهد شد

نظریه پنجره شکسته می گوید ساختمان خالی را در نظر بگیرید اولین چیزی که به چشم می آید شیشه های شکسته است. چرا که خالی بودن این شیطنت را برمی انگیزاند که سنگی به سمت آن خانه پرتات شود. از این جا به بعدش را بسیار دیده ایم ساختمان بی سر و صدا متروکه می شود و ابزاری برای ترساندن کم سن و سال ها، و بازسازی دوباره این ساختمان ها هزینه ای معادل یک ساختمان دیگر به صاحب خانه تحمیل می کند

 حالا چه کار باید بکنیم که تئاتر هم ضرورت باشد هم از پنجره شکسته فاصله بگیرد؟ ساده ترین راه حل این است که بگوییم فعالیت های نمایشی از سر گرفته شود اما خودمان می دانیم که در شهرستان ها، اقتصاد رنجور تئاتر به سبد کالای فرهنگی خانوارها بستگی دارد که بر اساس پاندومی کرونا، عموماً این هزینه کرد صرف محصولات خاص بهداشتی این دوره شده که پیش از این در سبد خانوار جا نداشت و این یعنی اقتصاد تئاتر شهرستان ها دچار یک چالش اساسی است که به خالی ماندن سالن ها منجر شده و می شود.

برای مقابله با ایجاد نرم و بی صدای نظریه پنجره شکسته باید شبیه به شهردار وقت نیویورک در دهه هفتاد میلادی رفتار کرد زمانی که واگن های انتهایی قطار مترو  در ساعات پایانی دچار آسیب جدی یادگاری نویسی و خط و خش می شد؛ دستور داد روزانه واگن هایی که خط خطی شده اند از ریل خارج شود و رنگ کنند. این کار هرچند هزینه ای سنگین روی دست شهرداری می گذاشت اما این پیغام را به مسافران می داد: «حواسمان هست» و این حواس جمعی در دو دهه بعد باعث شد پنجره ای شکسته نشود و حالا یکی از تمیز ترین متروهای جهان شده است به همین سادگی اما به سختی مداومت و ترمیم...

در اطلاعیه شماره چهار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آمده است که دو جشنواره تئاتر مهم کشور، جشنواره تئاتر خیابانی مریوان و تئاتر کودک ونوجوان همدان امسال برگزار نخواهد شد. این یعنی به حجم تعطیلی خالی ماندن سالن های تئاتر اضافه شده اما راهکار موازی برای مقاومت در برابر این جریان چه می تواند باشد؟

بسیاری  از سالن های نمایشدر شهرستان ها استاندارد لازم اجرای تئاتر را ندارند. این نکته ایست که در تمام این سال ها چشم پوشیده اند انگار نه خانی آمده نه خانی رفته است. اما امسال را باید به فال نیک گرفت که می شود اعتبار برگزاری یک دوره جشنواره ها را به تن بی رمق مجموعه های تئاتر شهر در استان ها و شهرستان ها تزریق کرد که به مباحث ایمنی حضور تماشاگر و بازیگران بیش از پیش توجه شود.

حالا که کسی نیست و تئاتر تعطیل است اگر بیخیال تعمیرات و بهبود زیرساخت ها شویم آرام و بی صدا تالارهای نمایشی ما به خانه خالی شبیه خواهد شد و با اولین شیطنت، تمام شیشه هایش شکسته خواهد شد.

کرونا ماندنی نیست، هرچند دیر و سخت و دردناک اما این طوفان سرآرمیدن دارد و فردا روز ما باز  بر صحنه مشتاق هنر هنرمدان خواهیم بود اما مباد که آکسسوار و ابزار فرسوده جلوی خلاقیت هنرمندان را بگیرد که تمام اثر پایلوت بودن و بین المللی شدن همدان مثل یک مسکن اثرش از سرمان خخواهد پرید




نظرات کاربران